BÀI 976 – Kim tiền thảo và 12 bài thuốc hỗ trợ điều trị táo bón, viêm gan, trĩ, tiểu ra máu,…

Kim tiền thảo là dược liệu mọc hoang ở nhiều nơi trên nước ta, không chỉ được các chuyên gia đông y mà các nhà y học hiện đại cũng đánh giá rất cao về công dụng chữa bệnh. 

Tên gọi khác: Bạch Nhĩ Thảo, Vẩy Rồng, Đậu Rồng, Mắt Trâu, Bản Trì Liên, Biến Địa Hương, Biến Địa Kim Tiền, Cửu Lý Hương, Nhũ Hương Đằng,….

Tên khoa học: Herba Jin Qian Cao

Họ: Cánh bướm hay còn gọi là họ Đậu

Danh pháp khoa học: Fabaceae

Đặc điểm dược liệu kim tiền thảo

Mô tả

Kim tiền thảo là thảo dược sống lâu năm, mọc bò dưới đất, thường có chiều cao trung bình khoảng 1m. Lá cây mọc so le gồm 1 – 3 chét, rộng 2 – 4 cm, chiều dài khoảng 2,5 – 4,5 cm. Chét giữa của lá có hình mắt chim, các lá bên có hình bầu dục. Mặt trên của lá có màu xanh lục, mặt dưới có màu trắng nhạt và lông mềm.

Hoa Kim tiền thảo mọc thành chùm, thường mọc ở nách lá. Tràng hoa hình bướm, màu tía. Hoa màu hồng, mỗi chùm có 2 – 3 hoa. Quả loại đậu, chiều dài khoảng 14 – 16 mm, bên trong có 4 – 5 hạt nhỏ.

Bộ phận dùng

Toàn bộ cây Kim tiền thảo đều có thể ứng dụng làm dược liệu.

Phân bố

• Trên thế giới, kim tiền thảo được phân bố nhiều ở khu vục Đông Nam Á, mọc hoang ở vùng núi trung du có độ cao dưới 1000 m.
• Tại Việt Nam, dược liệu được tìm thấy ở vùng đồi núi như Hà Nội, Lào Cai, Yên Bái, Lạng Sơn, Ninh Bình,…

Thu hái, sơ chế, bảo quản

• Thu hái: Thời gian thích hợp nhất để thu hái dược liệu là vào mùa hè.
• Sơ chế: Mang dược liệu đi rửa sạch, để ráo nước, sau đó phơi hoặc sấy khô để dùng dần.
• Bảo quản: Bảo quản dược liệu ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc, mối mọt.

Thành phần hóa học

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, dược liệu kim tiền thảo có chứa rất nhiều thành phần hoạt chất đa dạng, từ đó hỗ trợ ứng dụng trong các bài thuốc trị bệnh rất hiệu quả. Một số hoạt chất trong vị thuốc bao gồm:

• L- Pinocamphone
• M – Menthone
• N – Pulegone
• A – Pinene
• Limonene
• Choline
• B – Cymene
• Isopinocamphone
• Isomenthone
• Linalol
• Amino acid
• A – Terpinol
• Ursolic acid
• B – Sitosterol
• Menthol
• Palmitic
• Tannin
• Potassium nitrate
• Succinic acid

Vị thuốc Kim tiền thảo

Tính vị, quy kinh

• Vị ngọt, mặn, tính bình hơi hàn.
• Quy vào kinh Can đởm, Thận và Bàng quang.

Tác dụng dược lý

Các nghiên cứu của y học hiện đại và y học cổ truyền đều chỉ ra rằng, trong dược liệu kim tiền thảo chứa các hoạt chất có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Một số loại bệnh có thể sử dụng dược liệu này để điều trị đó là:

Theo y học hiện tại:

• Tác dụng lên hệ thống tim mạch, hạ áp lực ở động mạch, tăng tuần hoàn mạch, làm giảm lượng oxy ở tim và góp phần điều trị nhịp tim nhanh gây hồi hộp.
• Ức chế tụ cầu vàng, trực khuẩn thương hàn, trực khuẩn xanh và vi khuẩn lỵ.
• Lợi tiểu, tăng bài tiết mật, giảm đau ống mật và hỗ trợ điều trị vàng da.
• Nước sắc Kim tiền thảo có thể điều trị sạn ở đường tiểu và mật.
• Nước cốt Kim tiền thảo có thể cải thiện viêm tuyến vú.

Theo Đông y:

• Lợi tiểu, tiêu tích tụ (theo Đông Dược Học Thiết Yếu).
• Điều trị đau răng, ghẻ lở (theo sách Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
• Giải độc, tiêu viêm, tiêu sạn, thanh nhiệt (theo sách Trung Dược Học).

Cách dùng – Liều lượng

Dược liệu kim tiền thảo có thể dụng dưới dạng sắc thuốc, pha trà, tán thành bột mịn, làm thành viên hoàn hoặc cao loãng,…

Liều lượng được khuyến cáo là 20 – 40 gram / ngày. Nếu dùng dược liệu tươi, có thể tăng gấp đôi liều lượng.

Bài thuốc sử dụng dược liệu Kim tiền thảo

Trị sỏi thận, tiết niệu, sỏi bàng quang

Kim tiền thảo có tác dụng tăng cường chức năng làm việc cho thận khá hiệu quả. Để điều trị các chứng bệnh kể trên, người bệnh áp dụng bài thuốc sau:

Chuẩn bị:

• Kim tiền thảo 16 g
• Cối xay 16 g
• Ké đầu ngựa 16 g
• Rễ cỏ xước 16 g
• Đinh lăng (rễ) 16 g
• Cỏ tranh (rễ) 16 g
• Thổ phục linh 16 g
• Mộc thông 10 g

Mang các vị thuốc trên sắc uống, mỗi ngày dùng một thang. Kiên trì sử dụng trong ít nhất 1 tháng.

Trị mụn nhọt ghẻ lở

Dược liệu có tính hàn nên thích hợp điều trị tình trạng mụn nhọt, ghẻ lở do cơ thể sinh nhiệt. Dưới đây là cách áp dụng bài thuốc tại nhà:

Dùng Kim tiền thảo, Xà tiền thảo tươi phân lượng bằng nhau giã nát, cho thêm rượu, vắt lấy phần nước cốt. Sau đó lấy lông ngỗng chấm thuốc bôi vào mụn nhọt hoặc vùng da bị tổn thương.

Trị sỏi đường tiểu

Để trị sỏi đường tiết niệu, người bệnh nên bổ sung nhiều nước mỗi ngày. Đồng thời, nên kết hợp với bài thuốc điều trị từ dược liệu kim tiền thảo để đạt hiệu quả nhanh chóng hơn. Dưới dây là cách áp dụng bài thuốc:

Chuẩn bị:

• Kim tiền thảo 30 g
• Xà tiền tử (bọc vào túi vải) 15 g
• Xuyên sơn giáp (chích) 10 g
• Đào nhân 10 g
• Thanh bì 10 g
• Ô dược 19 g

Mang tất cả các vị thuốc đi sắc uống, mỗi ngày một thang.

Trị sỏi đường tiểu do thận hư thấp nhiệt

Để điều trị chứng bệnh kể trên, người bệnh nên kết hợp dược liệu kim tiền thảo với một số vị thuốc khác để giúp tăng hiệu quả điều trị. Cụ thể:

Chuẩn bị:

• Kim tiền thảo 20 g
• Hoàng tinh 15 g
• Hải kim sa (gói vào túi vải) 15 g
• Hoài ngưu tất 15 g
• Xuyên phá thạch 15 g
• Vương bất lưu hành 15 g

Mang các dược liệu trên đi sắc uống. Uống đều mỗi ngày trong ít nhất 1 tháng.

Dùng kim tiền thảo trị sạn mật

Để điều trị chứng bệnh này, người bệnh nên tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó, có thể tham khảo bài thuốc từ kim tiền thảo theo cách sau:

Bài thuốc thứ nhất:

Chuẩn bị Kim tiền thảo 30 g, Thục địa 6 – 10 g, Chỉ xác (sao vàng) 10 – 15 g, Hoàng tinh 10 g, Xuyên luyện tử 10 g đem sắc uống.

Bài thuốc thứ hai:

Dùng Kim tiền thảo 30 g, Trần bì 30 g, Xuyên phá thạch 15 g, Uất kim 12 g, Xuyên quân 10 g (cho vào sau) sắc uống.

Trị đường mật viêm không do vi khuẩn

Viêm đường mật có thể gây ra một số biến chứng nếu không được điều trị sớm. Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh có thể tham khảo bài thuốc từ kim tiền thảo theo cách sau:

Để điều trị các bệnh về đường mật viêm do vi khuẩn gây ra kèm sốt nhẹ, có thể dùng Kim tiền thảo sắc uống mỗi sáng một lần hoặc nhiều lần trong ngày.

Mỗi lần sắc dùng 10 – 20 – 30 g tùy theo mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Thông thường sử dụng liên tục trong 2 – 3 tháng có thể nhận thấy kết quả điều trị.

Trị trĩ

Kim tiền thảo có tác dụng làm se các vết sưng viêm bút trĩ khá hiệu quả, đồng thời giúp người bệnh giảm cảm giác đau đơn do bệnh gây ra. Để điều trị, người bệnh áp dụng bài thuốc như sau:

Dùng kim tiền thảo 50 g (nếu dùng tươi thì 100 g) sắc uống. Theo nhiều nghiên cứu thì sau 1 – 3 tháng thuốc, búi trĩ sẽ hết sưng và đau.

Bài thuốc có tác dụng cho cả trĩ nội và trĩ ngoại.

Trị bỏng

Kim tiền thảo có tính mát, giúp làm dịu các vết bỏng nhanh chóng. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với các vết bỏng nhẹ hoặc sơ cứu, đối với các vết bỏng nặng người bệnh vẫn nên đến bệnh viện để được xử lý vết thương.

Để điều trị các vết bỏng, dùng Kim tiền thảo tươi, rửa sạch, giã nát đắp trực tiếp lên vùng da tổn thương.

Bài thuốc có tác dụng với bỏng độ 2 và độ 3.

 Trị quai bị

Để hỗ trợ điều trị quai bị nhanh chóng, người bệnh áp dụng bài thuốc bằng cách sau:

Dùng Kim tiền thảo tươi rửa sạch, giã nát đắp vào tuyến mang tai bị viêm (quai bị). Sau 12 giờ kể từ lúc đắp thuốc vùng da bệnh sẽ khỏi sưng, đau.

Chữa tiểu buốt kèm táo bón

Để điều trị chứng bệnh kể trên, người bệnh nên kết hợp dược liệu kim tiền thảo cùng một số vị thuốc dưới đây:

Chuẩn bị:

• Kim tiền thảo 30 g
• Xa tiền tử 15 g
• Ngưu tất 12 g
• Ô dược 10 g
• Thanh bì 10 g
• Đào nhân 10 g

Dùng các dược liệu trên sắc thành thuốc uống, mỗi ngày một thang.

Trị viêm thận, viêm túi mật, viêm gan

Kim tiền thảo có tác dụng ngừa sưng, giảm viêm hiệu quả. Để điều trị các chứng bệnh này, người bệnh áp dụng bài thuốc như sau:

Chuẩn bị:

• Kim tiền thảo 40 g
• Mộc thông 20 g
• Ngưu tất 20 g
• Chút chít 10 g

Mang các vị thuốc trên sắc thành uống, dùng uống mỗi ngày một thang.

Trị tiểu ít, tiểu buốt, tiểu ra máu

Nếu gặp các triệu chứng kể trên, rất có thể người bệnh đã mắc phải chứng bệnh viêm đường tiết niệu. Để điều trị, áp dụng bài thuốc từ kim tiền thảo theo cách dưới đây:

Chuẩn bị:

• Kim tiền thảo 30 g
• Xa tiền tử 20g
• Tỳ giải 20 g
• Hoạt thạch 20 g
• Đan sâm 9 g
• Thục địa 10 g
• Tục đoạn 9 g

Mang các vị thuốc trên đi sắc thành thuốc thuốc. Mỗi ngày uống một thang.

Lưu ý khi sử dụng kim tiền thảo

Mặc dù mang lại khá nhiều công dụng điều trị bệnh hiệu quả, tuy nhiên, dược liệu này không được chỉ định cho một số đối tượng nhất định. Cụ thể:

• Những người bị tỳ hư, tiêu chảy không nên dùng (theo sách Dược Học Thiết Yếu)
• Phụ nữ có thai không nên dùng
• Tránh sử dụng nhầm thành câu Thóc lép

Một số nghiên cứu cho thấy tính chất dược lý của Kim tiền thảo có thể làm tăng tuần hoàn động mạch vành, hạ áp lực động mạch, giảm nhịp tim và tăng lượng oxy đến tim. Tuy nhiên, trong thực tế rất ít khi Kim tiền thảo được sử dụng để điều trị các bệnh cao huyết áp và các vấn đề tim mạch.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng không nên lạm dụng các bài thuốc từ kim tiền thảo bởi chúng chỉ có tác dụng hỗ trợ, không có tác dụng thay thế thuốc điều trị. Người bệnh vẫn cần phải tuân thủ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, nên tham vấn ý kiến của bác sĩ trước khi tự ý sử dụng dược liệu.

LIÊN HỆ MUA SẢN PHẨM:
0939714275

CÁC BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
– TÁC DỤNG DƯỢC HỌC CỦA ĐƯƠNG QUY
– CÔNG DỤNG CỦA HẠ KHÔ THẢO