BÀI 1014 – Chỉ thiên với 12 bài thuốc điều trị viêm amidan, cước khí, tiểu buốt, trị ho,…hiệu quả

Chỉ thiên là dược liệu mọc hoang ở nhiều nơi, có nhiều công dụng trị bệnh hiệu quả như chữa cước khí, viêm amidan, tiểu buốt, tiểu ra máu,…

Đặc điểm dược liệu chỉ thiên

Mô tả

Chỉ thiên là loài cây thân thảo, có chiều cao trung bình khi trưởng thành từ 20 – 50 cm. Thân cây hình trụ, cứng, có lông thô, phân nhiều nhánh. Lá mọc ở gốc có hình hoa thị hoặc hình mác, dài 6 – 12 cm, rộng 3 – 5 cm. Phiến lá uốn lượn và men theo cuống ôm lấy thân, đầu tù, lá phía trên nhỏ dần, các lá đều khía răng nhỏ và có lông trắng ở cả hai mặt, nhất là ở các gân.

Cụm hoa mọc thành xim, trong mỗi đầu có 4 hoa màu tím hoặc tím hồng, tràng hình ống có 5 thùy, mào lông gồm 5-6 sợi, bao phấn có tai. Quả bế, hình thoi, có 10 cạnh lồi. Mùa hoa và quả kéo dài từ tháng 1 đến tháng 7.

Phân bố

Cây phù hợp sinh trưởng và phát triển ở những vùng có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Trên thế giới, cây tập trung nhiều nhất ở châu Mỹ. Ở Việt Nam, cây mọc hoang, trải dài từ trung du đến đồng bằng khắp các tỉnh.

Bộ phận dùng, thu hái – chế biến

• Bộ phận dùng: Toàn bộ cây chỉ thiên đều được sử dụng để làm thuốc.
• Thu hái: Sau khi hái về, người ta thường đem đi rửa sạch, sau đó cắt ra từng khúc sao vàng cho khô rồi bảo quản dùng.
• Chế biến: Có khi sau khi thu hái, người ta đem đi phơi khô, rồi cho vào túi nilon để bảo quản và sử dụng dần.

Thành phần hóa học

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, cây chỉ thiên chứa các thành phần hoá học khá đa dạng như elephantin, elephantopin, deoxyelephantopin, isodeoxyelephantopin, 11 – 13 dihydrodeoxyelephantopin, lupeol acetat, epifriedelinol, dotriacontan-1-ol, luteolin-7-glucosid.

Các hoạt chất này đều mang dược tính cao, nhờ thế mà dược liệu được ứng dụng trong rất nhiều bài thuốc chữa bệnh.

Vị thuốc cây chỉ thiên

Tính vị, quy kinh

• Chỉ thiên có vị đắng, tính mát
• Dược liệu được quy vào 2 kinh phế, tỳ

Tác dụng dược lý

Theo nghiên cứu của các chuyên gia, cây chỉ thiên có nhiều công dụng hiệu quả trong điều trị một số các loại bệnh như:

• Ức chế sự hoạt động của các tế bào ung thư
• Có tác dụng bảo vệ gan chống lại thương tổn gan cấp tính gây bởi β-D-galactosamin và paracetamol
• Điều hoà huyết áp và nhịp tim
• Kháng khuẩn đối với vi khuẩn gây sâu răng Streptococcus muntans

Công dụng và liều dùng

Nhờ những hoạt tính kể trên, chỉ thiên được chủ trị trong nhiều bài thuốc chữa bệnh. Dược liệu được dùng chữa cảm mạo, sốt cao, ho, sưng họng, chảy máu cam, nôn ra máu, viêm thận cấp. phù thũng, viêm gan do virus, tiểu tiện khó khăn, khí hư bạch đới, mụn nhọt lở ngứa, rắn cắn.

Liều dùng: Ngày dùng 16 – 20g cây khô, dạng thuốc sắc, hoặc 50g cây tươi sao vàng, sắc uống làm hai lần trong ngày. Dùng ngoài, giã nát đắp lên mụn nhọt, không kể liều lượng.

Bài thuốc từ dược liệu chỉ thiên

Chữa cảm với thể phong nhiệt

Cảm ở thể phong nhiệt thường biểu hiện với một số triệu chứng như: Sốt cao, hơi sợ gió, đau đầu, tự ra mồ hôi, khát nước, chảy nước mũi đặc, nước tiểu vàng, rêu lưỡi vàng mỏng, mạch nhanh. Để làm giảm nhanh chóng và hiệu quả những triệu chứng này, người bệnh áp dụng bài thuốc từ cây chỉ thiên như sau:

Dùng 40g chỉ thiên, lá cối xay 40g, cam thảo đất 20g, bạc hà 20g, gừng 3 lát. Giữ tất cả các nguyên liệu ở dạng tươi sau đó sắc chung để lấy nước uống.

Chữa cảm nắng, sốt nóng đơn thuần

Cảm nắng có thể dẫn đến một số triệu chứng như sốt, ưa mát, không sợ lạnh, đau đầu, có ra mồ hôi, khát nước, nôn oẹ. Để điều trị an toàn và dứt điểm những triệu chứng kể trên, người bệnh áp dụng bài thuốc như sau: Chỉ thiên, sắn dây, rau má, lá chanh, cam thảo đất, mỗi vị 30g. Nếu ra nhiều mồ hôi, thêm lá tre 1 nắm. Sắc uống nguội.

Chữa ho do viêm họng đỏ hoặc viêm amidan cấp

Chỉ thiên chứa các hoạt chất ngừa sưng, kháng viêm nên có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm amidan hiệu quả. Cách áp dụng bài thuốc này khá đơn giản, người bệnh có thể tự áp dụng tại nhà như một bài thuốc hỗ trợ điều trị. Cách thực hiện: Chỉ thiên tươi 50g. Sắc uống. Dùng trong 3 ngày. mỗi ngày 1 thang.

Trị ho

Người bệnh nên kết hợp vị thuốc chỉ thiên với một số dược liệu khác trong bài thuốc này để phát huy tối đa hiệu quả trị bệnh. Cách áp dụng bài thuốc như sau: Chỉ thiên, cải trời, lá bồ bồ, cam thảo đất, lá bưởi. cây ớt, rễ tranh, đậu xanh, mỗi vị một nắm, húng cây 1 cây, vỏ quít 1 cái, chanh quả 1 quả lùi, gừng sống 3 lát. Sắc và uống nóng làm 2 lần trong ngày, uống cách nhau 6 giờ.

Chữa hen suyễn

Hen suyễn là căn bệnh mạn tính, xảy ra khi người bệnh gặp tình trạng hẹp khí quản bẩm sinh. Để giảm thiểu tối đa các cơn hen, người bệnh có thể sử dụng chỉ thiên để hỗ trợ điều tị như sau: Lá chỉ thiên 100g, hoa hoặc lá cà độc dược 100g, lá ngải cứu 50g, diêm tiêu, (kali nitrat) 50g, bông tranh 20g. Các vị phơi khô, giã nát trộn chung, dùng giấy bản cuộn thành điếu, sấy khô. Khi bệnh nhân sӑр lên cơn, dùng một điếu đốt cháy ra khói, lấy khăn mặt ướt che mặt hít khói, cơn hen sẽ chặn được hoặc có lên cơn cũng nhẹ.

Chữa tiểu buốt, tiểu ra máu, sỏi, tiểu đục, nước tiểu lẫn chất nhầy

Các triệu chứng kể trên đều là dấu hiệu cho thấy chức năng thận đã suy giảm, người bệnh cần đến bệnh viện để kiểm tra và có phương pháp điều trị thích hợp. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể kết hợp với bài thuốc từ chỉ thiên để hỗ trợ chữa trị một cách nhanh nhất. Cách áp dụng bài thuốc này như sau: Dùng cây chỉ thiên, rễ bấn đỏ, rễ vậy trắng, rễ cỏ tranh, cỏ bấc, thịt ốc nhồi – mỗi thứ một nắm; sắc nước uống.

Chữa vàng da

Vàng da là một trong những dấu hiệu cho thấy gan đang gặp những tổn thương và chức nang của cơ quan này đang suy giảm. Để trị chứng vàng da ở những người bệnh gan, người bệnh dùng cây chỉ thiên tươi, nhổ liền cả rễ 100-150g, nấu với thịt lợn ăn, dùng liên tục 4-5 ngày (Lĩnh Nam thảo dược chí).

Chữa cước khí

Cước khí là tình trạng thường xảy ra khi trời trở lạnh. Nhiệt độ thấp tác động vào các khớp xương vốn đang yếu gây ra cước khí. Để giảm bớt đau đớn, người bệnh dùng toàn bộ cây chỉ thiên tươi 30-60g, đậu phụ 60-120g; hầm lên ăn.

Chữa miệng, lưỡi viêm loét

Miệng lưỡi viêm loét là một trong những dấu hiệu cho thấy cơ thể đang gặp phải tình trạng nóng trong. Nhờ có tính mát nên chỉ thiên hỗ trợ trị nhiệt hiệu quả. Người bệnh có thể áp dụng bài thuốc như sau: Dùng chỉ thiên 30g khô, sắc nước uống mỗi ngày 1 thang. Thử nghiệm điều trị 22 ca, 18 ca khỏi; trung bình sau 3 ngày khỏi bệnh, sau 3 tháng khám lại không thấy tái phát. Tác dụng phụ: Trong bụng có cảm giác hơi khó chịu; người già và trẻ nhỏ dùng phải thận trọng.

Chữa môi lở sưng đau

Để điều trị tình trạng này, người bệnh áp dụng bài thuốc dưới đây: Dùng lá chỉ thiên tươi, rửa sạch, thêm chút muối, giã nhỏ, vắt lấy nước bôi hoặc đắp vào chỗ đau.

Trị máu cam

Để điều trị chứng chảy máu cam liên tục, người bệnh áp dụng bài thuốc như sau: Dùng cây chỉ thiên tươi 20-30g, nấu với một lượng thích hợp gan lợn, ăn gan và uống nước thuốc, dùng liên tục 3-4 ngày.

Chữa ung nhọt độc mọc ở dưới nách

Chỉ thiên hỗ trợ điều trị hiệu quả các loại ung nhọt mụn do tích tụ khí độc, đặc biệt là ở vùng nách. Cách áp dugnj bài thuốc này như sau: Dùng toàn bộ cây chỉ thiên tươi, thêm chút muối và giấm, cùng giã nát đắp vào chỗ bị bệnh.

Lưu ý khi áp dụng bài thuốc từ chỉ thiên

Mặc dù có nhiều tác dụng trị bệnh hiệu quả, song người bệnh vẫn cần phải tuân thủ một số lưu ý khi áp dụng các bài thuốc từ dược liệu này để tránh gây ra các tác dụng phụ cho cơ thể.

• Những người có tỳ vị hư hàn, tiêu chảy, những bệnh có tính chất lạnh không nên dùng dược liệu
• Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú cần thận trọng sử dụng. Nếu muốn dùng cần hỏi ý kiến của bác sĩ
• Cần tuân thủ đúng liều lượng của từng bài thuốc, tránh lạm dụng dẫn đến ảnh hưởng tới sức khoẻ
• Bài thuốc từ chỉ thiên chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, người bệnh vẫn cần phải kết hợp với sử dụng thuốc tân dược

Mặc dù không có độc, khá an toàn và lành tính khi sử dụng song người bệnh vẫn cần phải đảm bảo những lưu ý kể trên để không gây ra những ảnh hưởng đến cơ thể khi sử dụng chỉ thiên. 

LIÊN HỆ MUA SẢN PHẨM:

CÁC BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
– Tam thất có tác dụng gì với phụ nữ?
– Chữa đau dạ dày từ tam thất hiệu quả