8 điều cơ bản về u nang buồng trứng dành cho cộng đồng

U nang buồng trứng là gì?

Là một túi chứa dịch hay mô khác, được hình thành từ bên trong hay trên bề mặt buồng trứng. U nang buồng trứng rất thường gặp. Có thể xảy ra từ khi còn ở thời kỳ phôi thai cho đến khi mãn kinh.

Hầu hết u nang buồng trứng là lành tính (không phải ung thư), có thể tự nó biến mất mà không cần phải điều trị. Một số ít trường hợp, u nang buồng trứng là ác tính (ung thư).

Các loại khác nhau của u nang buồng trứng?

• Nang chức năng: Là loại thường gặp nhất.Thường không có triệu chứng. Nang chức năng thường tự mất trong vòng 6 đến 8 tuần mà không cần điều trị
• U nang dạng bì: Loại u này chứa bên trong nhiều loại mô khác nhau như da, tóc,… U nang dạng bì có thể xuất hiện từ khi mới sanh và phát triển trong thời kỳ sinh sản (từ lúc dậy thì đến lúc mãn kinh) của người phụ nữ
• U nang dạng tuyến: Loại u này thường ở trên bề mặt buồng trứng. Nó thường phát triển to nhanh nhưng thường là lành tính
• Nang dạng lạc nội mạc tử cung: Loại nang này hình thành liên quan đến bệnh lý lạc nội mạc tử cung (Bạn có thể đọc thêm bài “Bệnh lý lạc nội mạc tử cung“.

Triệu chứng của u nang buồng trứng là gì?

• Trong hầu hết các trường hợp, u nang buồng trứng không có triệu chứng.
• Nhiều trường hợp được phát hiện khi khám phụ khoa định kỳ hay khi có làm xét nghiệm hình ảnh học vì những lý do khác.
• Một vài nang có thể gây đau âm ỉ vùng bụng hay đau ở những tư thế hoạt động đặc biệt.
• U nang lớn có thể làm xoắn cả buồng trứng gây đau nhiều một bên đột ngột.
• U nang buồng trứng có thể vỡ hay chảy máu gây đau nhiều và đột ngột

Chẩn đoán u nang buồng trứng như thế nào?

Bác sĩ sẽ khám phụ khoa và nghĩ bạn có thể có u nang buồng trứng, bạn có thể được làm thêm các xét nghiệm:

• Siêu âm: là test dùng sóng siêu âm để tạo nên hình ảnh các cơ quan bên trong. Một dụng cụ gọi là đầu dò được đặt lên bụng hay vào trong âm đạo. Hình ảnh siêu âm cho biết hình dạng, kích thước, tính chất dịch bên trong và vị trí u nang.
• Thử máu: Bạn có thể được thử máu để tìm các chất chỉ thị u để đánh giá khả năng ác tính của u nang buồng trứng.

U nang buồng trứng được điều trị như thế nào?

Có nhiều phương pháp để điều trị u nang buồng trứng. Lựa chọn phương pháp nào phụ thuộc vào loại nang buồng trứng và các yếu tố liên quan khác. Lựa chọn điều trị có thể là theo dõi, nếu u nang to hay có triệu chứng có thể phải phẫu thuật

Theo dõi như thế nào?

• Theo dõi u nang buồng trứng bằng cách lặp lại siêu âm để xem u nang có thay đổi kích thước, thay đổi tính chất không.
• Bác sĩ sản phụ khoa của bạn sẽ quyết định khi nào cần siêu âm lại và khi nào cần thăm khám lại.
• Nhiều u nang tự biến mất sau 2 đến 3 chu kỳ kinh mà không cần phải điều trị.

Khi nào cần phẫu thuật?

Phẫu thuật có thể được cân nhắc thực hiện khi u to hay có triệu chứng hay nghi ngờ ung thư.

Loại phẫu thuật phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm:

• Kích thước u nang
• Tuổi bệnh nhân
• Mong muốn sinh con
• Tiền sử gia đình có liên quan đến ung thư vú hay buồng trứng.

Phẫu thuật bóc u nang hay cắt u nang là phẫu thuật loại bỏ khối u nang ra khỏi buồng trứng. Trong một số trường hợp cần phải cắt bỏ luôn cả buồng trứng có u, gọi là phẫu thuật cắt phần phụ, khi đó vòi trứng cùng bên cũng được cắt.

Phẫu thuật được thực hiện như thế nào?

• Nếu u nang được nghĩ nhiều là lành tính, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu sẽ được thực hiện, còn được gọi là mổ nội soi.
• Một loại phẫu thuật khác được gọi là mổ mở, Bác sĩ sẽ rạch một đường ngang hoặc dọc ở vùng bụng dưới. Mổ mở được thực hiện khi nghi ngờ u buồng trứng ác tính hay ở một số tình huống đặc biệt khác.

Hãy liên lạc với Bác sĩ Sản phụ khoa để biết thêm thông tin. Chúc bạn nhiều sức khỏe.

Tài liệu tham khảo

1. https://www.acog.org/Patients/FAQs/Ovarian-Cysts