Cây chó đẻ và 10 công dụng đáng quý

Từ xưa cha ông ta đã sử dụng cây chó đẻ răng cưa để làm thuốc chữa nhiều căn bệnh khác nhau như: giã nát với muối chữa đinh râu, mụn nhọt hoặc dùng khi bị sốt, đau mắt, rắn cắn… Chó đẻ răng cưa được sử dụng chủ yếu với công dụng rất quý đó là chữa những bệnh về gan.

Diệp hạ châu- cây Chó đẻ

Cây Diệp hạ châu – cây Chó đẻ

• Diệp hạ châu đắng- cây chó đẻ là cây thảo, sống hàng năm (có thể sống nhiều năm), cao 20 – 30 cm, có thể đến 60 – 70 cm. Thân nhẵn, thường có màu xanh, đỏ.
• Lá mọc so le, hình bầu dục, xếp xít nhau thành hai dãy như một lá kép hình lông chim, mặt trên xanh lục nhạt, mặt dưới mày xám nhạt, dài 1 – 1,5 cm, rộng 3 – 4 mm, cuống lá rất ngắn.
• Hoa mọc ở kẽ lá, có cuống ngắn, đơn tính cùng gốc; hoa đực ở đầu cành có 6 lá dài, 3 nhị, chỉ nhị ngắn, hoa cái ở cuối cành, 6 lá dài, bầu hình trứng.
• Quả nang, hình cầu, hơi dẹt, mọc rủ xuống ở dưới lá, có khía mờ và có gai, hạt hình 3 cạnh.
• Mùa hoa: tháng 4 – 6. Mùa quả: tháng 7 – 9.

Ở Việt Nam, chi Phyllanthus L. có khoảng 40 loài, trong đó đáng chú ý là 2 loài Phyllanthus urinaria L. và P. niruri L. có hình dáng gần giống nhau, mọc rải rác khắp nơi trừ vùng núi cao lạnh. Trên thế giới, các loài này cũng có vùng phân bố rộng rãi ở một số nước nhiệt đới Châu Á khác như Ấn Độ, Malaysia, Thái Lan, Campuchia, Lào và ở cả Nam Trung Quốc.

Xem thêm: Hình ảnh nhận dạng cây chó đẻ răng cưa

10 tác dụng đáng quý của Diệp hạ châu- cây Chó đẻ

1.Trị viêm gan, suy gan

Theo các nghiên cứu hiện đại, cây Diệp hạ châu chứa một số enzyme và hoạt chất có tác dụng chữa viêm gan như phyllanthine, hypophyllanthine, alkaloids và flavonoids… Một nghiên cứu cho thấy, 50% yếu tố lây truyền của virus viêm gan B trong máu đã mất đi sau 30 ngày sử dụng loại cây này (với liều 900 mg/ngày). Trong thời gian nghiên cứu, không có bất kỳ sự tương tác nào giữa diệp hạ châu với các thuốc khác.

Bài thuốc:

• Chữa suy gan: cây chó đẻ sao khô 20g, cam thảo đất sao khô 20g. Sắc nước uống hằng ngày.

2. Chữa bệnh viêm gan cổ chướng

Đã có rất nhiều nghiên cứu y học hiện đại về việc sử dụng cây Chó đẻ chữa bệnh về gan, và người ta cũng nhận thấy nhờ trong cây chó đẻ có chứa nhiều enzyme và các hoạt chất có tác dụng chữa xơ gan cổ trướng như: phyllanthine, hypophylanthine, alkaloid hay flavonoid… Những chất này có tác dụng bảo vệ và hồi phục tế bào gan khá hiệu quả nên có thể nói việc dùng cây chó đẻ chữa xơ gan cổ trướng là hoàn toàn có cơ sở.

Diệp hạ châu- cây Chó đẻ phơi khô đun nước uống chữa xơ gan cổ chướng

Bài thuốc:

• Chó đẻ răng cưa sao khô 100 g sắc nước 3 lần. Trộn chung nước sắc, thêm 150 g đường đun sôi cho tan, chia nhiều lần uống trong ngày.
• Cứ 1 liệu trình kéo dài 30 – 40 ngày.

Người bệnh cũng nên chú ý thêm tới chế độ ăn uống hàng ngày với khẩu phần hằng ngày phải hạn chế muối, tăng đạm (thịt, cá, trứng, đậu phụ).

3. Giúp giảm cân

Cây chó đẻ ngoài tác dụng trị viêm gan, men gan tăng cao, máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ khi kết hợp với lá sen còn có tác dụng hiệu quả. Người có men gan cao, máu nhiễm mỡ và béo phì lấy cây chó đẻ răng cưa và lá sen khô cho vào ấm hãm dùng thay nước uống hàng ngày. Sau một thời gian bạn sẽ thấy được kết quả thần kỳ trong việc giảm cân.

4. Chữa sốt rét giảm đau

Kenneth Jones và các nhà nghiên cứu Brazil đã khám phá tác dụng giảm đau mạnh và bền vững của một vài loại Phyllanthus, trong đó có cây Diệp hạ châu – Chó đẻ Phyllanthus niruri. Tác dụng giảm đau của Diệp hạ châu mạnh hơn indomethacin gấp 4 lần và mạnh hơn 3 lần so với morphin. Tác dụng này được chứng minh là do sự hiện diện của acid gallic, ester ethyl và hỗn hợp steroid (beta sitosterol và stigmasterol) có trong Diệp hạ châu.

Bài thuốc:

• Dùng cây chó đẻ 8g, thảo quả, dây hà thủ ô, lá mãng cầu ta tươi, thường sơn, dây gắm mỗi vị 10g, bình lang (hạt cau), ô mai, dây cóc mỗi vị 4g đem sắc với 600ml nước, còn 200ml, chia uống 2 lần trước khi lên cơn sốt rét 2 giờ.

5. Chữa ăn không ngon miệng, đau bụng, sốt, nước tiểu màu sẫm

Cây thuốc có khả năng kích thích ăn ngon, kích thích trung tiện. Người Ấn Độ dùng để chữa các bệnh viêm gan, vàng da, kiết lỵ, táo bón, thương hàn, viêm đại tràng. Nhân dân vùng Haiti, Java dùng cây thuốc này trị chứng đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa…

Diệp hạ châu- cây Chó đẻ cùng những vị thuốc thảo dược

Bài thuốc:

• Dùng cây chó đẻ 1g, nhọ nồi 2g, xuyên tâm liên 1g. Tất cả các vị thuốc trên phơi khô trong bóng râm và tán bột. Sắc bột thuốc này và uống hết ngay một lúc. Uống mỗi ngày 3 lần

6. Chữa mắt đau sưng đỏ, viêm thận đái đỏ, hoặc viêm ruột đi ngoài ra nước

Bài thuốc:

• Dùng cây chó đẻ răng cưa 40g, Mã đề 20g, Dành dành 12g sắc uống.

7. Chữa lở loét, vết thương không liền miệng

Bài thuốc:

• Dùng lá chó đẻ răng cưa. lá thồm lồm, liều bằng nhau. Ðinh hương 1 nụ, giã nhỏ đắp (Bách gia trân tàng).

8.Trị nhọt

Bài thuốc:

• Dùng một nắm cây chó đẻ với một ít muối giã nhỏ, chế nước chín vào, vắt lấy nước cốt uống, dùng bã đắp chỗ đau.

9. Chữa trẻ em tưa lưỡi

Bài thuốc:

• Giã cây tươi vắt lấy nước cốt, bôi

10. Điều trị sản hậu ứ huyết

Bài thuốc:

• Dùng 8-16g cây khô sắc uống hằng ngày

Xem thêm: Diệp hạ châu- cây thuốc quý trong điều trị giải độc gan

Hiểm họa khi sử dụng cây chó đẻ không đúng cách

Mặc dù cây chó đẻ có nhiều tác dụng chữa bệnh nhưng sử dụng đúng cách, đúng sự chỉ dẫn của thầy thuốc sẽ hạn chế tối đa những tác hại khi sử dụng. Dưới đây là một số tác hại khi sử dụng cây chó đẻ sai cách mà người sử dụng cần chú ý:

• Nguy hiểm cho người huyết áp thấp: do đặc trưng tính hàn của mình nên đây là loại cây đặc biệt nguy hiểm cho người huyết áp thấp. Chúng có thể phá huyết làm giảm hồng cầu cũng như huyết áp khi dùng quá liều sẽ gây nôn nói, mất nước và gây giảm huyết áp nhanh.
• Phá hồng cầu, suy giảm miễn dịch: điều này đặc biệt đối với các trường hợp sử dụng trong thời gian dài cũng như sử dụng quá liều lượng cho phép.
• Gây xơ gan, teo gan: với khả năng chữa các bệnh về gan tốt nhưng nhiều người lại quá lạm dụng nên dễ gây ra các nguy hại cho gan. Có  2 trường hợp đó là người không bị bệnh gan sử dụng quá nhiều trong thời gian dài dẫn đến suy giảm các chức năng về gan. Người sử dụng để điều trị bệnh gan nhưng không đúng liệu trình mà quá lạm dụng sẽ khiến cho tình trạng càng xấu đi.
• Cây chó đẻ gây vô sinh: Với tính hàn trong cây chó đẻ nên nếu sử dụng quá nhiều sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình thụ thai cũng như gây vô sinh.

Những lưu ý khi sử dụng cây chó đẻ

Sử dụng đúng loại cây chó đẻ: Với 3 loại có các dược tính khác nhau sẽ phù hợp để chữa các bệnh khác nhau . Do đó, cần phải tìm hiểu kỹ về từng loại cũng như căn cứ vào mục đích chữa bệnh của mình để chọn loại có dược tính phù hợp bởi hiện nay không phải loại cây nào cũng tốt.

Không sử dụng trong thời gian quá dài: Nhiều người cho rằng đây là loại cây thảo dược nên vô hại và sử dụng chúng trong thời gian kéo dài. Đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm khi chúng dễ dàng gây ra những tác hại khôn lường.

Không lạm dụng cây chó đẻ để giải nhiệt: với tính hàn mát của mình nhiều người sử dụng để đun thay nước uống hàng. Điều này cực kỳ nguy hiểm khi tiềm ẩn các nguy cơ có hại cho cơ thể. Nếu sử dụng làm nước uống giải nhiệt các bạn nên dùng trong thời gian ngắn sau đó nghỉ và dùng lại.