BÀI 1020 – Hiệu quả ”thần kỳ” của điều nhuộm trong việc điều trị kiết lỵ, sốt rét

Điều nhuộm là loài cây có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới châu Mỹ. Ngày nay, cây được trồng ở nhiều nơi, trong đó có Việt Nam nhờ ứng dụng của nó trong ngành y dược. 

Tên khác: Xiêm phung, cham pou, Champuk shralok, som hu, som phu, kam tai, kam set

Tên khoa học: Bixa orellana L.

Họ khoa học: Thuộc họ điều nhuộm Bixaceae

Đặc điểm sinh vật

Mô tả

Điều nhuộm là loài cây thân gỗ nhỏ, chỉ cao khoảng 4-5m. Lá nhẵn, đầu nhọn, phía cuống có hình tim. Cuống lá phình ở đầu, dài khoảng 34cm. Hoa khá lớn, có màu tía hoặc trắng, mọc thành chùm ngắn ở đầu cành, bầu hai lá noãn với hai giá noãn mang nhiều noãn. Quả to, đỏ tía, hình cầu, trên mặt có gai mềm, mở bằng 2 van, mỗi mảnh mang ở trong rất nhiều hạt màu đỏ.

Phân bố, bộ phận dùng

Cây nguồn gốc vùng nhiệt đới châu Mỹ. Ở nước ta, cây mọc trải dài khắp các tỉnh thành.

Bộ phận thường được dùng làm thuốc là lá.

Công dụng

Lá điều nhuộm được dùng để chữa các bệnh như lỵ, sốt, sốt rét. Người bệnh có thể sắc nước uống hoặc đun nước tắm từ lá dược liệu này để cải thiện bệnh. Đối với bài thuốc uống, ngày uống 20-30g lá tươi sao khô. Dùng nấu nước tắm chữa sốt không kể liều lượng.

Thành phần hóa học

Theo nghiên cứu, điều nhuộm chứa nhiều thành phần có tính dược cao, có thể ứng dụng trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau.

Trong vỏ quả chứa tinh dầu 0,05%, nhựa 1-1,65%, tamin, cellulose. Trong cơm quả có chất dễ bay hơi 20-28%, oclean 4,0-5,5%, sucrose 3,5-5,2%, saponin, palmitin, phytosterol, vitamin A. Hạt chứa bixin, dầu có bixola. Đây là một carotinoid và là thành phần của chất nhuộm màu đỏ. Ngoài ra còn có carotin và nhiều carotinoid màu vàng. Trong cơm của hạt, còn có chất orelin màu vàng, không có tinh thể.

Vị thuốc Điều nhuộm

Tính vị

Điều nhuộm có tính hàn.

Tác dụng dược lý

Điều nhuộm được ứng dụng ở nhiều nơi trên thế giới. Hạt dùng để tẩy giun, chữa kiết lỵ, lá được xem như có tính chất hạ nhiệt, thường dùng chữa sốt phát ban, sốt rét và các chứng sốt khác. Nước chiết hạt là chất màu da cam dùng để nhuộm màu thức ăn, lụa, bông. Người ta dùng lá tươi đã sao khô sắc uống, 20-30g mỗi ngày; hoặc dùng lá tươi nấu nước tắm. Dùng ngoài không kể liều lượng.

• Các vấn đề về tiêu hóa: Nước pha lá và vỏ cây điều nhuộm được dùng như thuốc xổ trong bệnh kiết lỵ, đau dạ dày, nôn và buồn nôn
• Các vấn đề về dạ dày: Trị trào ngược axit và các vấn đề khác về dạ dày
• Làm lành vết thương: Hỗn hợp lá được dùng rửa vết bỏng, vết cắt
• Các vấn đề về miệng: Lá luộc được dùng như nước súc miệng trị đau cổ họng
• Trị rắn cắn: Giã nát lá điều nhuộm đắp vào vết thương
• Sốt: Lá điều nhuộm luộc đắp lên trán và thân để trị sốt
• Đau đầu: Lá điều nhuộm trộn với nước dừa đắp trán trị nhức đầu
• Bệnh lậu: Lá được dùng để điều trị bệnh lậu

• Hành kinh: Vỏ cây và cành điều nhuộm được dùng để cải thiện dòng chảy kinh nguyệt và giảm đau bụng kinh
• Thuốc giải độc: Chất chiết xuất từ ​​lá, rễ và vỏ cây điều nhuộm được dùng làm thuốc giải độc do ngộ độc sắn
• Ngăn ngừa hình thành sẹo: Bột điều nhuộm được sử dụng để ngăn ngừa sẹo do vết loét
• Chất đông máu: Bột điều nhuộm được sử dụng để ngăn ngừa chảy máu
• Kích thích tình dục: Hạt điều nhuộm được sử dụng như chất tăng cường tình dục
• Thuốc mọc tóc: Vỏ cây và hạt điều nhuộm được dùng trị tóc mỏng
• Rộng tuyến tiền liệt: Nước sắc từ lá điều nhuộm giúp điều trị rộng tuyến tiền liệt khi uống 3 lần một ngày.
• Bệnh tiểu đường: Quả điều nhuộm được dùng để cải thiện mức đường ở bệnh nhân tiểu đường
• Bệnh về hô hấp: Thuốc tiêm làm từ bột hạt giống điều nhuộm được sử dụng để điều trị ho như thuốc long đờm

Các bài thuốc từ điều nhuộm

Chữa kiết lỵ

Điều nhuộm là dược liệu thường được chỉ định để điều trị kiết lỵ trong Đông y. Lấy 20 – 30gr bột lá điều nhuộm uống.

Điều trị sốt, sốt rét

Lấy lá điều nhuộm nấu nước tắm hằng ngày. Kiên trì áp dụng trong vòng 1 tuần để điều trị dứt điểm bệnh sốt, sốt rét.

Lưu ý khi áp dụng các bài thuốc từ điều nhuộm

Mặc dù điều nhuộm có tác dụng vượt trội trong điều trị bệnh, đặc biệt là bệnh tả lỵ, song người bệnh cũng không nên lạm dụng các bài thuốc từ dược liệu này. Bài thuốc kể trên chỉ có tác dụng hỗ trợ, người bệnh vẫn cần phải tuân thủ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Mặt khác, do các nguyên liệu trong bài thuốc đều có nguồn gốc tự nhiên nên đòi hỏi phải kiên trì sử dụng mới có hiệu quả. Người bệnh nên cân nhắc liều lượng hợp lý đối với tình trạng bệnh của mình. Ngoài ra, hiệu quả của bài thuốc còn tuỳ thuộc vào cơ địa của từng người.

Trên đây là những thông tin về cây điều nhuộm và bài thuốc chữa bệnh. Có thể nói, cây điều nhuộm được sử dụng khá phổ biến trong Đông y và dân gian.

LIÊN HỆ MUA SẢN PHẨM:

CÁC BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
– Đông Trùng Hạ Thảo và 5 tác dụng tuyệt vời với cơ thể
– Truyền thuyết về loài nhân sâm “biết đi”